देवता: पवमानः सोमः ऋषि: पवित्रः छन्द: निचृज्जगती स्वर: निषादः
प॒वित्रं॑ ते॒ वित॑तं ब्रह्मणस्पते प्र॒भुर्गात्रा॑णि॒ पर्ये॑षि वि॒श्वत॑: ।
अत॑प्ततनू॒र्न तदा॒मो अ॑श्नुते शृ॒तास॒ इद्वह॑न्त॒स्तत्समा॑शत ॥-ऋग्वेद ९.८३.१
-হে ব্রহ্মান্ডপতে ! বেদের রক্ষক, সর্ব্বসামর্থ্যযুক্ত, সর্ব্বশক্তিমান্ প্রভো ! আপনি নিজ ব্যপ্তি দ্বারা সংসারের সকল অবয়ব ব্যপ্ত করিয়া রাখিয়াছেন। ব্রহ্মচর্য্য, সত্যভাষণ, শম, দম, যোগাভ্যাস, জিতেন্দ্রিয়তা এবং সৎসঙ্গ ইত্যাদি তপশ্চর্য্যারহিত অপরিপক্ক অন্তঃকরণ-বিশিষ্ট আত্মা, আপনার সেই সর্ব্বব্যাপক পবিত্র স্বরূপকে প্রাপ্ত হয় না। কিন্তু যাঁহারা পূর্ব্বোক্ত তপঃপ্রভাবে শুদ্ধ হয়, তাঁহারাই তপশ্চর্য্যা করিতে করিতে আপনার শুদ্ধ স্বরূপকে উত্তমরূপে প্রাপ্ত হন।।-স্বামী দয়ানন্দ সরস্বতী
पदार्थान्वयभाषाः -(ब्रह्मणस्पते) हे वेदपते परमात्मन् ! (ते) तावकं स्वरूपं (पवित्रम्) पूतमस्ति। अथ च (विततम्) विस्तृतमपि वर्तते। भवान् (प्रभुः) सर्वेषां स्वामी। तथा (विश्वतः, गात्राणि) सकलमूर्तपदार्थानां (पर्येषि) परितो व्यापकोऽस्ति। अथ च (अतप्ततनूः) यो हि तपो रहितोऽसि (तदामः) स अपरिपक्वबुद्धिस्तवानन्दं (नाश्नुते) न भोक्तुं शक्नोति। (शृतास इत्) तपस्वी जन एव (वहन्तः) त्वां प्राप्स्यन्ति। ते (तत्) भवदानन्दं (समाशत) भोक्ष्यन्ति ॥-आर्यमुनि
No comments:
Post a Comment
ধন্যবাদ